รายได้จากการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ความงาม และแพทย์แผนไทย หมายถึง รายได้มวลรวมที่เกิดจากการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ และบริการทางการแพทย์ รวมถึงผลิตภัณฑ์สุขภาพของประเทศไทย ประกอบด้วยรายได้ที่เกิดขึ้นจากการส่งเสริมพัฒนาบริการและผลิตภัณฑ์สมุนไพร ใน 4 ผลผลิตหลัก ได้แก่

1) บริการรักษาพยาบาล (Medical Service)

2) บริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพ (Wellness)

3) ศูนย์วิชาการทางการแพทย์ (Academic)  

4) ผลิตภัณฑ์สุขภาพ (Product)

ซึ่งเป็นการดำเนินงานภายใต้ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ (Medical Hub) (พ.ศ. 2560 - 2569) ที่ผ่านความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีแล้ว เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2559

รายได้จากการแพทย์แผนไทย หมายถึง รายได้ที่เกิดจากการขับเคลื่อนสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจ การนวดไทยเพื่อสร้างอาชีพและรายได้ และกัญชา กัญชง กระท่อมเพื่อสร้างเสริมสุขภาพ

          เป้าหมายแห่งความสำเร็จ ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 กำหนดมาตรการความสำเร็จ (Small Success)กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

1. การพัฒนารูปแบบบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพให้มีขีดความสามารถในการแข่งขัน ได้แก่

1.1 บริการดึงดูดชาวต่างชาติ (Magnet) ได้แก่ ด้านบริการรักษาพยาบาล/Wellness/Beauty

1.2 บริการเพื่อส่งเสริมคุณภาพ ได้แก่ Medical Spa/น้ำพุร้อน/สปาเพื่อสุขภาพ/นวดเพื่อสุขภาพ

2. ส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดเมืองสมุนไพร และการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ความงาม และการแพทย์แผนไทยในพื้นที่เป้าหมาย

3. พัฒนาฐานข้อมูลใน 4 ผลผลิตหลักเพื่อรองรับนโยบาย Medical Hub

4. ปรับปรุงมาตรการกฎหมาย กฎระเบียบ ประกาศ หรือข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้เอื้อต่อการดำเนินตามนโยบาย Medical Hub

5. พัฒนาศูนย์สุขภาพครบวงจรของกลุ่มจังหวัดเมืองสมุนไพรเชื่อมโยงเมืองท่องเที่ยวและพัฒนาต้นแบบศูนย์สุขภาพดีทางการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน

6. ส่งเสริมการลงทุน (BOI) และพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก EEC ให้กับธุรกิจบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพ

7. ส่งเสริมการจัดประชุมวิชาการทางการแพทย์ระดับนานาชาติ (Medical MICE)

8. จัดทำ Business Matching และ ประชาสัมพันธ์นโยบาย Medical Hub ผ่านช่องทางต่างๆ

8.1 จัดทำ Business Matching กับกลุ่มเป้าหมายที่เป็นตลาดหลักและตลาดรอง

8.2 จัดทำแพคเกจสุขภาพ/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ ใน Magnet มี่ศักยภาพสูง

8.3 การจัด Trade Show/Road Show  ประชาสัมพันธ์ความพร้อมในการเป็นศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ (Medical Hub) ในประเทศและต่างประเทศ 

8.4 ประชาสัมพันธ์บนสายการบินที่บินตรงสู่ประเทศไทย/Website/Social Media

9. สถานประกอบการมีรูปแบบและแนวทางการจัดบริการศูนย์สุขภาพดีทางการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสานที่มีความปลอดภัยและได้มาตรฐาน

1. แบบสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพแลผลิตภัณฑ์สุขภาพของประเทศไทย กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข

2. รายงานการตรวจราชการและนิเทศงาน

3. รายงานผลการวิจัยและสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพของไทย ประกอบการจัดทำศูนย์ข้อมูลรองรับนโยบาย Medical Hub กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

4. เก็บรวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลกลางและแหล่งข้อมูลประกอบ

5. เก็บรวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลกลางและแหล่งข้อมูลประกอบ

ส่วนกลาง

1. รายงานผลการวิจัยและสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพของไทย ประกอบการจัดทำศูนย์ข้อมูลรองรับนโยบาย Medical Hub กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

แยกรายปีงบประมาณ

2. Global Wellness Institute

     (เนื่องจากเป็นข้อมูลระดับนานาชาติ รายงานจะมีระยะเวลา 1 ปีปฏิทิน (1 มกราคม 2563 – 31 ธันวาคม 2563))

3. กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

4. สำนักงานส่งเสริมการจัดประชุมและนิทรรศการ (องค์กรมหาชน) (สสปน.)

5. กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

- ข้อมูลจากการสำรวจมูลค่ามวลรวมในเมืองสมุนไพร และเมืองที่ได้รับการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ

- ข้อมูลจากการตรวจราชการและนิเทศงาน

6. ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

7. การเชื่อมโยงข้อมูลกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวงพาณิชย์ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย กระทรวงการต่างประเทศ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI) และ สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC)

8. ศูนย์วิจัยที่เกี่ยวข้อง

ส่วนภูมิภาค

1. การจัดเก็บข้อมูลรายพื้นที่

1.1 รายงาน Demand Side จากการสำรวจข้อมูลรายพื้นที่

1.2 แบบรายงานตามกฎหมาย

1.2.1 รายงานประจำปีของสถานพยาบาลประเภทที่ไม่รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน(สพ.23) ตามพระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 ,ฉบับที่ 2 พ.ศ.2547, ฉบับที่ 3 พ.ศ.2555, ฉบับที่ 4 พ.ศ.2559

1.2.2 รายงานประจำปีของสถานพยาบาลประเภทที่รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน (สพ.24) ตามพระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 ,ฉบับที่ 2 พ.ศ.2547, ฉบับที่ 3 พ.ศ.2555, ฉบับที่ 4 พ.ศ.2559

1.2.3 รายงานประจำปีของสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ ตามพระราชบัญญัติสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. 2559 และพระราชบัญญัติสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. 2562 (ฉบับที่ 2)

1.3 รายงานจากระบบ Hospital Information System (HIS) และหนี้สูญ (Health Data Center : HDC) ของกระทรวงสาธารณสุข

2. รายงานผลจากการทำกิจกรรมส่งเสริมในพื้นที่ (Small Success) ที่ส่งผลให้เกิดรายได้ตามนโยบาย Medical Hub

- Baseline Data ปี 2561 มูลค่าการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพเพิ่มขึ้นจากฐานเดิมร้อยละ 6.02 คิดเป็นมูลค่าจำนวน 1,510 ล้านบาท (ฐานเดิมในปี 2559 มีมูลค่าทั้งสิ้น  25,090 ล้านบาท) โดยมีกิจกรรมที่สร้างมูลค่าการใช้จ่ายเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ ท่องเที่ยวพร้อมตรวจสุขภาพหรือศัลยกรรมเสริมสวย จำนวน 35,721.86 บาท ต่อคนต่อทริป)

** ข้อมูลจากศูนย์วิจัยด้านตลาดการท่องเที่ยว (TAT Intelligence Center) การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

ปี 2561:  

ปี 2562:

จากรายงานผลการวิจัยและสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพของไทย ประกอบการจัดทำศูนย์ข้อมูลรองรับนโยบาย Medical Hub กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

ปี 2563:

หมายเหตุ : Baseline Data ปี 2562 มีมูลค่าการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพรวมทั้งสิ้น 59,792.60 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากฐานเดิมปี 2561 ร้อยละ 3.46  คิดเป็นมูลค่า 2,001.26 ล้านบาท โดยเป็นค่าใช้จ่ายด้านบริการเชิงสุขภาพ จำนวน 31,989.04 ล้านบาท และเป็นค่าใช้จ่ายด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพ จำนวน 27,803.56 ล้านบาท

** ข้อมูลจากรายงานผลการวิจัยและสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพของไทย ประกอบการจัดทำศูนย์ข้อมูลรองรับนโยบาย Medical Hub กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

ปี  2564:

ปี 2565:

ประเมินผลจากความสำเร็จ ปีงบประมาณ พ.ศ.2563 (Small Success) ตามมาตรการ ได้แก่

1. ภายใต้มาตรการตามนโยบาย Medical Hub

2. ภายใต้มาตรการตามเมืองสมุนไพร

3. การสำรวจของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพและกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

4. การตรวจราชการและนิเทศงาน

5. รวบรวม/วิเคราะห์/ประเมินผลข้อมูลจาก กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ/Global Wellness Institute/ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

6. ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

7. รวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลกลางและแหล่งข้อมูลประกอบต่างๆ เช่น ข้อมูลจากรายงาน

บทวิเคราะห์ข้อมูลโดยกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ/กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา/ศูนย์วิจัยกสิกรไทย/ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจธนาคารไทยพาณิชย์/สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย/สภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย/สำนักงานส่งเสริมการจัดประชุมและนิทรรศการ (องค์กรมหาชน) (สสปน.) รวมทั้งแหล่งข้อมูลด้าน Medical Hub จากหน่วยงานทั้งในประเทศ และต่างประเทศ โดยการเก็บข้อมูล/ประเมินผล/รายงาน ตามปีปฏิทิน ตั้งแต่ 1 มกราคม 2563 ถึง 31 ธันวาคม 2563

  8. เปรียบเทียบมูลค่าการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพกับปี 2562 เพื่อหา Baseline data ในปีถัดไป    

1. ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ

2. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560 ถึง พ.ศ. 2564

3. ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศไทยให้เป็นศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ (พ.ศ. 2560 - 2569)

4. แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2560 – 2564

5. คู่มือยุทธศาสตร์การพัฒนาเมืองสมุนไพร

6. พระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน พ.ศ. 2520

7. พระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2534

8. พระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2544, (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2560

9. พระราชบัญญัติเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน พ.ศ. 2560

10. พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561

11. เอกสารราชการ / เอกสารรายงานตามแบบฟอร์มที่กำหนด / Website จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

1.  นางเสาวภา จงกิตติพงศ์             ผู้อำนวยการกองสุขภาพระหว่างประเทศ

    โทรศัพท์ที่ทำงาน : 0 2193 7000 ต่อ 18404 

    E-mail : saowapaj@gmail.com

    กองสุขภาพระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

2. นางสาวภาวิณี สังขบูรณ์ นักวิเทศสัมพันธ์ชำนาญการ

    โทร. 0 2193 7000 ต่อ 18404   โทรศัพท์มือถือ : 086 9277971

E-mail :  mai111p@hotmail.com
     กองสุขภาพระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ 

3. นายแพทย์ขวัญชัย  วิศิษฐานนท์   ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย

   โทรศัพท์ที่ทำงาน : 02-149-5648     โทรศัพท์มือถือ : 084-439-1505

   โทรสาร :      -                      E-mail : khwancha@health.moph.go.th

สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

4. นางมณฑกา  ธีรชัยสกุล        ผู้อำนวยการกองสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจ

   โทรศัพท์ที่ทำงาน : 02-149-5609     โทรศัพท์มือถือ : 090-9194391

   โทรสาร :      -                             E-mail : th.herbalcity@gmail.com

กองสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

กลุ่มแผนงาน สำนักบริหาร กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

กลุ่มแผนงาน สำนักบริหาร กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ 

โทรศัพท์ที่ทำงาน : 02-1937000 ต่อ 18605  E-mail : planhss.hss@gmail.com